Wijk-werken mogelijk vanaf 2018
Vanaf 1 januari 2018 vervangt het wijk-werken het vroegere PWA-stelsel. Wijk-werken heeft tot doel werkzoekenden met een grote afstand tot de reguliere arbeidsmarkt een aantal uren per week werkervaring te laten opdoen in een toegankelijke werkomgeving dicht bij huis. Dit gebeurt door maatschappelijk relevante activiteiten bij een gebruiker uit te voeren.
In ruil hiervoor krijgt de wijk-werker een kleine vergoeding bovenop zijn werkloosheidsuitkering. Het wijk-werken is bedoeld als een opstap naar werk.
Begeleiding door VDAB en OCMW
De VDAB of een OCMW kan werkzoekenden of leefloongerechtigden toeleiden naar het wijk-werken. Zij begeleiden de wijk-werker en stellen bij het begin van het wijk-werken het traject naar werk vast.
Bij het opstellen van het traject naar werk wordt rekening gehouden met de competenties van de wijk-werker, de competentie die hij dient te verwerven of de competenties waar hij aan moet werken om ze te blijven beheersen, de activiteiten die de wijk-werker zal uitvoeren en de mogelijke verdere stappen in het traject naar werk (na afloop van het wijk-werken). De wijk-werker die niet vrijgesteld is van beschikbaarheid, blijft beschikbaar voor de arbeidsmarkt.
Het traject naar werk en de afspraken worden schriftelijk vastgelegd. Bovendien wordt de duurtijd van het wijk-werken bepaald. Deze periode kan niet langer zijn dan 12 maanden, tenzij de wijk-werker vroeger als PWA’er werkte en van een overgangsmaatregel geniet.
Organisatoren
De organisatoren van het wijk-werken zijn gemeentelijke extern verzelfstandigde agentschappen die de vorm van een vzw hebben. De gemeente richt zelf deze organisator op.
Gebruikers
De volgende categorieën kunnen gebruik maken van het wijk-werken als gebruiker:
- natuurlijke personen;
- gemeenten;
- OCMW’s;
- vzw’s en andere niet-commerciële verenigingen, met inbegrip van feitelijke verenigingen;
- onderwijsinstellingen;
- land- of tuinbouwbedrijven.
Een kandidaat-gebruiker die activiteiten wil laten verrichten in het wijk-werken, moet een aanvraag indienen bij de organisator. Hij moet een gebruikersovereenkomst tekenen en een inschrijvingsrecht van € 7,5 per jaar betalen.
De gebruiker kan de wijk-werkcheques bij de uitgiftemaatschappij aankopen voor minstens € 5,95 en maximaal € 7,45 per cheque. De wijk-werkcheques zijn 12 maanden geldig. Gebruikers die geen natuurlijke personen zijn kunnen vanaf 1 juli 2018 alleen elektronische cheques aankopen.
Activiteiten
Wijk-werken is enkel mogelijk voor de activiteiten die door de VDAB bepaald zijn. Deze lijst is terug te vinden op www.vdab.be/wijk-werken/activiteitenlijst.
In land- en tuinbouwbedrijven zijn bijvoorbeeld alle activiteiten toegelaten, uitgezonderd het aanplanten en onderhouden van parken en tuinen en de champignonteelt. De wijk-werker mag bovendien niet met landbouwmachines rijden en mag niet met pesticides of chemicaliën werken. Toegelaten zijn activiteiten in de groenteteelt, fruitteelt, bloementeelt, sierteelt, boomkwekerij en teelt in tuinbouwzaden. De activiteiten zijn seizoens- en gelegenheidsgebonden en moeten verband houden met zaaien, planten, onkruid wieden, oogsten of het weghalen van landbouwopbrengsten.
Gemeenten kunnen voor hun grondgebied afwijkingen op deze activiteitenlijst voorzien.
De activiteiten in het kader van wijk-werken mogen in geen geval tot gevolg hebben dat er een verdringing van de reguliere arbeid is.
Maximale duur van de prestaties
De prestaties van de wijk-werker bedragen maximaal 60 uur per maand en 630 uur per jaar. Prestaties die deze grenzen overschrijden, worden niet vergoed. De wijk-werker moet zijn prestaties op een prestatieformulier invullen voor aanvang van de activiteit.
Schorsing van de prestaties
Bij ziekte, moederschapsverlof, ongeval of overmacht wordt de uitvoering van de wijk-werkovereenkomst geschorst. De werkzoekende is bij ziekte of ongeval verplicht om zijn ongeschiktheid te rechtvaardigen door middel van een geneeskundig getuigschrift. De schorsing verlengt echter de duur van de wijk-werkovereenkomst niet!
Inkomsten van de wijk-werker
De wijk-werker krijgt van de gebruiker wijk-werkcheques voor zijn prestaties, namelijk 1 cheque per uur. Deze cheques moet de wijk-werker binnen de 2 maanden na de prestatie indienen bij de organisator samen met zijn prestatieformulier. Per geldige cheque ontvangt de wijk-werker € 4,10.
Als de afstand tussen de woonplaats van de wijk-werker en de plaats van de activiteit meer dan 5 kilometer bedraagt, krijgt de wijk-werker per prestatie een forfaitaire verplaatsingsvergoeding van € 0,15 per kilometer ten laste van de VDAB.
Bronnen: Besluit van 29 september 2017 van de Vlaamse Regering betreffende wijk-werken, B.S. 31 oktober 2017 en www.vdab.be.