Regelgeving betreffende de bescherming van jongeren op het werk en de stagiairs gewijzigd

De jongeren genieten een bijzondere bescherming wanneer zij arbeid verrichten onder het gezag van een andere persoon. Deze maatregelen vindt men terug in het koninklijk besluit van 3 mei 1999 betreffende de bescherming van de jongeren op het werk. Zo is er bijvoorbeeld een verbodsbepaling voorzien die verbiedt om hen gevaarlijke arbeid te laten verrichten.

Opdat België zou voldoen aan de eisen van de Internationale Arbeidsorganisatie, die de leeftijd waarop een jonge werknemer bepaalde werkzaamheden onder voorwaarden mag uitvoeren, vastlegt op 16 jaar, werd dit K.B. van 3 mei 1999 recent aangepast door een nieuw besluit.

Het K.B. van 31 mei 2016 heeft enerzijds een aangepast toepassingsgebied (dat eveneens de jongeren in het opleidingssysteem ‘alternerend leren’ omvat) en bevat anderzijds een aangepast stelsel van afwijkingen op werkzaamheden die verboden zijn voor jongeren (behalve voor de jobstudenten).

Aanpassing toepassingsgebied

Voortaan wordt onder het begrip ‘jongere op het werk’ verstaan:

1. Elke persoon van 15 tot 18 jaar, die niet meer onderworpen is aan de voltijdse leerplicht en die tewerkgesteld wordt krachtens een arbeidsovereenkomst of die, anders dan krachtens een arbeidsovereenkomst, arbeid verricht onder het gezag van een andere persoon;
2. Elke persoon die niet meer onderworpen is aan de voltijdse leerplicht en die tewerkgesteld wordt krachtens de leerovereenkomst;
3. Elke persoon die niet meer onderworpen is aan de voltijdse leerplicht en die arbeid verricht krachtens een overeenkomst gesloten in het kader van een opleidingstraject;
4. Een leerling of student die een studierichting volgt waarvan het opleidingsprogramma voorziet in een vorm van arbeid die in de onderwijsinstelling wordt verricht;
5. Een student-werknemer die wordt tewerkgesteld in het kader van een arbeidsovereenkomst voor tewerkstelling van studenten bedoeld in titel VI van de wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten.

Onder opleidingstraject wordt verstaan: elk traject dat bestaat uit een theoretische en/of algemene vorming in een opleidingsinstelling en die aangevuld wordt met een praktische opleiding bij de werkgever.

Aanpassing afwijkingen op verboden werkzaamheden

Het is verboden om jongeren een gevaarlijke activiteit te laten uitoefenen of te laten omgaan met gevaarlijke stoffen en preparaten.

De volgende arbeid is dan ook uitdrukkelijk verboden:

1. welke jongeren objectief gezien (lichamelijk of psychisch) niet aankunnen;
2. waardoor jongeren worden blootgesteld aan giftige of carcinogene stoffen;
3. welke blootstelling inhoudt aan ioniserende straling;
4. welke risicofactoren inhoudt voor ongevallen waarvan men vermoedt dat jongeren die niet beseffen of niet kunnen voorkomen;
5. welke jongeren kunnen blootstellen aan extreme koude, hitte, lawaai en trillingen.

Het verbod is niet van toepassing indien de volgende voorwaarden worden vervuld:

1. de personen zijn tenminste 16 jaar oud;
2. de werkgever zorgt er voor dat deze personen een specifieke en adequate opleiding hebben ontvangen in functie van de sector waarin de activiteit wordt uitgevoerd of ziet er op toe dat zij de nodige beroepsopleiding hebben ontvangen;
3. de werkgever treft de nodige preventiemaatregelen en vergewist zich ervan dat deze preventiemaatregelen effectief zijn en door een lid van de hiërarchische lijn, aangewezen door de werkgever, of door de werkgever zelf, worden gecontroleerd;
4. de werkgever ziet er op toe dat de gevaarlijke activiteiten of de aanwezigheid op de gevaarlijke plaatsen enkel kunnen plaatsvinden in het bijzijn van een ervaren werknemer.

Voor de personen tewerkgesteld met een leerovereenkomst, in het kader van een opleidingstraject en personen waarvan het opleidingsprogramma voorziet in een vorm van arbeid die in de onderwijsinstelling wordt verricht, gelden de volgende voorwaarden:

1. de activiteiten of de aanwezigheid op gevaarlijke plaatsen zijn onontbeerlijk voor hun beroepsopleiding;
2. de werkgever treft de nodige preventiemaatregelen.

Studenten blijven uitgesloten van deze afwijkingen.

Stagiairs

Het K.B. van 21 september 2004 betreffende de bescherming van stagiairs verwijst naar de bepalingen inzake verboden werkzaamheden en afwijkingen op deze verboden werkzaamheden in het K.B. betreffende de bescherming van de jongeren op het werk.
Om in overeenstemming te blijven met dit K.B. betreffende de bescherming van de jongeren op het werk werden de verwijzingen in het K.B. over de bescherming van stagiairs dan ook aangepast.

Inwerkingtreding

De wijzigingen traden in werking op 4 augustus 2016.

Bron: KB dd. 31 mei 2016 tot wijziging van het KB dd. 3 mei 1999 betreffende de bescherming van de jongeren op het werk en tot wijziging van het KB dd. 21 september 2004 betreffende de bescherming van stagiairs, B.S. 25 juli 2016 en FOD WASO nieuws, Wijziging van de regelgeving betreffende de bescherming van de jongeren op het werk en de stagiairs, 26 juli 2016.