Re-integratie zieke werknemers: invloed op de arbeidsovereenkomst

De overheid wil de werkhervatting van arbeidsongeschikte werknemers stimuleren.

Hiervoor werd een nieuwe procedure uitgewerkt waarin de arbeidsgeneesheer een belangrijke rol speelt. Is de werknemer tijdelijk ongeschikt om het overeengekomen werk uit te voeren, dan kan de arbeidsgeneesheer onderzoeken of er tijdelijk aangepast of ander werk in de onderneming voorhanden is. Is het probleem van definitieve aard, dan wordt een traject opgezet dat naar definitief aangepast werk of een vervangende tewerkstelling leidt.

Deze procedures hebben uiteraard een invloed op de uitvoering van de arbeidsovereenkomst. In een wet van 20 december 2016 worden een aantal regels vastgelegd om de nodige rechtszekerheid te creëren. Deze regels zijn op 9 januari 2017 in werking getreden.

Geen schorsing van de arbeidsovereenkomst

De uitvoering van de arbeidsovereenkomst wordt niet geschorst wanneer een zieke werknemer tijdelijk aangepast of een ander werk uitvoert.

Wanneer de werkgever de arbeidsovereenkomst opzegt in deze periode vangt de opzeggingstermijn gewoon aan en loopt deze door tijdens de progressieve werkhervatting.

Bij een onmiddellijke verbreking van de arbeidsovereenkomst moet de opzeggingsvergoeding berekend worden op basis van het loon waarop de werknemer recht had krachtens zijn arbeidsovereenkomst indien hij zijn prestaties niet had aangepast.

Vermoeden behoud oorspronkelijke arbeidsovereenkomst

De oorspronkelijke arbeidsovereenkomst wordt vermoed behouden te blijven, ondanks de uitvoering van het tijdelijk aangepast of ander werk, ook indien er een bijlage aan de arbeidsovereenkomst wordt opgemaakt (zie verder).

Zo zal een oorspronkelijk voltijdse werknemer niet plots een deeltijdse werknemer worden tijdens de progressieve werkhervatting.

Het vermoeden is weerlegbaar. Werkgever en werknemer kunnen bijvoorbeeld aantonen dat zij de vaste en definitieve wil hadden om de oorspronkelijke arbeidsovereenkomst op duurzame wijze te beëindigen.

Behoud verworven voordelen

Tijdens de progressieve werkhervatting behoudt de werknemer alle verworven voordelen, zoals bijvoorbeeld een firmawagen. De partijen kunnen evenwel een overeenkomst sluiten om hiervan af te wijken (via een bijlage aan de arbeidsovereenkomst – zie volgend punt).

Bijlage aan de arbeidsovereenkomst

Tijdens de werkhervatting kunnen de werkgever en werknemer in een bijlage aan de arbeidsovereenkomst de nadere regels vastleggen over het aangepast of ander werk. Zij kunnen afspraken maken over het werkvolume, de uurroosters, de aard van het werk, het loon en de geldigheidsduur van de bijlage. De afspraken in de bijlage lopen onmiddellijk af wanneer de werknemer niet meer voldoet aan de voorwaarden voor de toegestane werkhervatting. De werknemer moet zijn werkgever hiervan onmiddellijk verwittigen.

Gewaarborgd loon bij ziekte of ongeval tijdens de werkhervatting

Indien de werknemer, die tijdelijk aangepast of ander werk uitvoert, opnieuw volledig ziek wordt, is de werkgever geen gewaarborgd loon verschuldigd. Deze regel is niet van toepassing indien het om een arbeidsongeval of beroepsziekte gaat.

Einde arbeidsovereenkomst wegens medische overmacht

Voortaan kan de arbeidsovereenkomst alleen nog beëindigd worden op basis van medische overmacht wanneer het volledige re-integratietraject doorlopen werd.

De arbeidsgeneesheer start het traject op na een vraag van:

• de werknemer of diens behandelende geneesheer: van zodra de werknemer arbeidsongeschikt is;
• de werkgever: ten vroegste 4 maanden na het begin van de arbeidsongeschiktheid of vanaf het ogenblijk dat de werknemer hem een attest bezorgt van de behandelende geneesheer waaruit de definitieve ongeschiktheid om het overeengekomen werk uit te voeren blijkt. Bovendien kan de werkgever de aanvraag tot re-integratie maar indienen voor arbeidsongeschiktheden die aanvingen vanaf 1 januari 2016. Voor de andere arbeidsongeschiktheden moet hij wachten tot 1 januari 2018.
• de adviserend geneesheer van de mutualiteit: indien hij meent dat de werknemer in aanmerking komt voor re-integratie.

De arbeidsovereenkomst kan beëindigd worden op basis van medische overmacht wanneer de werkgever:

• van de arbeidsgeneesheer de beoordeling heeft ontvangen dat er geen aangepast of ander werk mogelijk is en de beroepsmogelijkheden van de werknemer zijn uitgeput;
• het verslag waarin hij motiveert dat een re-integratieplan technisch of objectief onmogelijk is, of om een gegronde reden redelijkerwijze niet kan worden geëist, heeft bezorgd aan de arbeidsgeneesheer;
• het re-integratieplan waarmee de werknemer niet heeft ingestemd, heeft bezorgd aan de arbeidsgeneesheer.

Bron: Wet van 20 december 2016 houdende diverse bepalingen inzake arbeidsrecht in het kader van arbeidsongeschiktheid (1), B.S. 30 december 2016.