Wijzigingen aan de werkloosheidsreglementering vanaf 1 januari 2015
Op 1 januari 2015 zijn er heel wat wijzigingen aan de werkloosheidsreglementering doorgevoerd. Deze kaderen in het regeerakkoord van de regering Michel I. Hieronder kan u een overzicht terugvinden van de belangrijkste wijzigingen:
- De inschakelingsuitkeringen
Jongeren die nog niet voldoende dagen gewerkt hebben om aanspraak te kunnen maken op werkloosheidsuitkeringen kunnen, na het doorlopen van een bepaalde beroepsinschakelingstijd, inschakelingsuitkeringen ontvangen. Vanaf 1 januari 2015 moeten deze uitkeringen wel voor de eerste keer aangevraagd worden vóór de leeftijd van 25 jaar. Vroeger lag deze leeftijd nog op 30 jaar. Jongeren die uit de boot vallen, kunnen wel nog terugvallen op het systeem van de werkloosheidsuitkeringen.
Bovendien moeten jongeren die vóór de leeftijd van 21 jaar inschakelingsuitkeringen aanvragen vanaf 1 september 2015 in het bezit zijn van een diploma hoger secundair onderwijs of een alternerende opleiding met succes hebben afgerond. Indien niet aan deze voorwaarde voldaan is, maar de jongere heeft toch een studie beëindigd die het recht op inschakelingsuitkeringen opent, dan kan deze een nieuwe aanvraag indienen eens hij de leeftijd van 21 jaar heeft bereikt.
- De vrijstelling om sociale en familiale redenen
Tot voor kort kon een werkloze vrijgesteld worden van de inschrijving als werkzoekende om sociale en familiale redenen. Vanaf 1 januari 2015 is dit niet meer mogelijk. De vrijstellingen die werden toegekend vóór 1 januari 2015 kunnen wel nog behouden worden gedurende maximum 12 maanden.
- Het bedrag van de uitkeringen bij tijdelijke werkloosheid
Het bedrag van de uitkeringen bij tijdelijke werkloosheid zal voortaan berekend worden op 65 % van het begrensde loon in plaats van op 70%.
Werknemers die de leeftijd van 65 jaar bereikt hebben en nog geen pensioen genieten, kunnen vanaf 1 januari 2015 ook uitkeringen bij tijdelijke werkloosheid ontvangen. Dit geldt echter niet wanneer de tijdelijke werkloosheid te wijten is aan de fysieke ongeschiktheid van de werknemer.
Ook de berekeningswijze van de inkomensgarantie-uitkering werd gewijzigd, wat kan leiden tot een daling van het uitkeringsbedrag. Zo zal er geen uitkering worden toegekend als het brutoloon van een bepaalde maand hoger is dan € 1.501,82. De uurtoeslag voor alleenwonenden wordt ook teruggebracht op € 2,14 en voor samenwonenden zonder gezinslast op € 1,21. Verder wordt de werkbonus meegeteld in de berekening van het nettoloon.
- De anciënniteitstoeslag
Tot voor kort konden oudere werklozen een anciënniteitstoeslag genieten op hun werkloosheidsuitkering. Vanaf 1 januari 2015 is dit niet meer mogelijk. Enkel de werklozen die in december 2014 reeds een anciënniteitstoeslag hadden, kunnen deze verder blijven ontvangen.
Aan bepaalde werknemers kan uitzonderlijk toch nog de toeslag toegekend worden. Het gaat dan om werknemers die zijn ontslagen in het kader van een herstructurering, werknemers tewerkgesteld in een zwaar beroep of werknemers die een beroepsverleden van ten minste 35 jaar bewijzen.
- De inschrijving als werkzoekende
Vorig jaar konden sommige werklozen vanaf een bepaalde leeftijd nog vrijgesteld worden van de verplichting tot inschrijving als werkzoekende. Voortaan zullen echter alle volledig werklozen, inclusief de werklozen in SWT, moeten ingeschreven zijn als werkzoekende en dat ongeacht hun leeftijd. Voor diegenen die tot vorig jaar vrijgesteld waren en die nu opnieuw moeten worden ingeschreven, zal de inschrijving ambtshalve gebeuren.
Er werd wel in een uitzondering voorzien: de bepaling geldt niet voor de uitkeringsgerechtigden die op 31 december 2014 ten minste 60 jaar oud waren en die in 2014 werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen als volledig werkloze of als werkloze in SWT.
Vanaf 1 januari 2015 moeten ook alle volledig werklozen, inclusief de werklozen in SWT, beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt en dat ongeacht hun leeftijd. Dat betekent dat ze elke passende dienstbetrekking moeten aannemen of moeten ingaan op een oproeping van de gewestelijke dienst voor arbeidsbemiddeling.
Ook hier geldt een vrijstelling voor de uitkeringsgerechtigden die op 31 december 2014 ten minste 60 jaar oud waren en die in 2014 werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen als volledig werkloze of als werkloze in SWT.
- De activering van het zoekgedrag naar werk
Vanaf nu zijn ook alle volledig werklozen, inclusief de werklozen in SWT, onderworpen aan de procedure inzake controle van de actieve beschikbaarheid en dat ongeacht hun leeftijd.
De uitkeringsgerechtigden die op 31 december 2014 ten minste 60 jaar oud waren en die in 2014 werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen als volledig werkloze of als werkloze in SWT zijn ook op dit vlak vrijgesteld.
- De controlekaart
Tot aan de leeftijd van 60 jaar moeten alle volledig werklozen, inclusief de werklozen in SWT, in het bezit zijn van een controlekaart.
De werklozen in SWT die werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen vóór 1 januari 2015 zijn vrijgesteld van deze verplichting.
- Woonplaats in België
Verder moeten ook alle volledig werklozen, inclusief die werklozen in SWT, hun hoofdverblijfplaats in België hebben en er effectief verblijven om uitkeringen te kunnen genieten. Verblijven in het buitenland van maximum 4 weken per jaar zijn wel nog toegelaten.
Enkel de uitkeringsgerechtigden die op 31 december 2014 ten minste 60 jaar oud waren en die in 2014 werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen als volledig werkloze of als werkloze in SWT mogen voor langere periodes in het buitenland verblijven.
- Arbeidsgeschiktheid
Nog een nieuwe voorwaarde om uitkeringen te kunnen genieten is dat de volledig werklozen arbeidsgeschikt moeten zijn. Wanneer zij niet arbeidsgeschikt zijn, moeten zij door de ziekte- en invaliditeitsverzekering ten laste genomen worden.
Er werd wel nog in twee uitzonderingen voorzien:
- de volledig werklozen die op 31 december 2014 ten minste 60 jaar oud waren en die in 2014 werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen;
- de SWT-ers.
- Een nevenactiviteit uitoefenen tijdens de werkloosheid
Om een nevenactiviteit te mogen cumuleren met werkloosheidsuitkeringen moeten de volledig werklozen en de werklozen in SWT die activiteit al hebben uitgeoefend tijdens ten minste de 3 maanden die aan de uitkeringsaanvraag vooraf gegaan zijn.
Blijven vrijgesteld: de uitkeringsgerechtigden die op 31 december 2014 ten minste 60 jaar oud waren en die in 2014 werkloosheidsuitkeringen hebben ontvangen als volledig werkloze of werkloze in SWT.
- De inschrijving in een tewerkstellingscel
Wanneer werknemers ontslaan worden in kader van een herstructurering en deze werkgever richt een tewerkstellingscel op, dan moeten de werknemers zich inschrijven in deze cel en dat ongeacht hun leeftijd. Deze wijziging zal gelden voor de ontslagen vanaf 1 januari 2015.
De werknemers ontslagen vóór 1 januari 2015 kunnen de inschrijving weigeren indien zij na afloop van de opzeggingstermijn of van de periode gedekt door de verbrekingsvergoeding de leeftijd van 58 jaar bereikt hebben of 38 jaar beroepsverleden bewijzen.
Bronnen: Koninklijk besluit van 30 december 2014 tot wijziging van de artikelen 36, 59bis, 59bis/1, 63, 64, 71bis, 72, 89bis, 114, 116, 126, 131bis, 153, 154, 155 en 157bis van het koninklijk besluit van 25 november 1991 houdende de werkloosheidsreglementering en tot opheffing van de artikelen 89, 90 en 125 in hetzelfde besluit, B.S. 31 december 2014.
Ministerieel besluit van 30 december 2014 tot wijziging van de artikelen 58 en 75ter van het ministerieel besluit van 26 november 1991 houdende de toepassingsregelen van de werkloosheidsreglementering, B.S. 31 december 2014.
Koninklijk besluit van 30 december 2014 tot wijziging van artikel 9/1 van het koninklijk besluit van 9 maart 2006 betreffende het activerend beleid bij herstructureringen, B.S. 31 december 2014.